"Το μοιρασμένο φλουρί"

Διήγημα του Παύλου Νιρβάνα   

Το πρώτο φλουρί της βασιλόπιτας που μου 'πεσε - ένα αληθινό φλουρί, γιατί ο πατέρας μου τον καιρό εκείνο, πριν φτωχύνει ακόμη, όπως φτώχυνε στα υστερνά του, συνήθιζε να βάζει στη βασιλόπιτα του σπιτιού μας μια χρυσή εγγλέζικη λίρα- βγήκε μοιρασμένο. Πώς έρχονται τα πράματα καμιά φορά! Ο πατέρας μου, όρθιος μπροστά στο αγιοβασιλιάτικο τραπέζι, έκοβε την πίτα, ονοματίζοντας κάθε κομμάτι ξεχωριστά, πριν κατεβάσει το μεγάλο μαχαίρι του ψωμιού. Αφού έκοψε το κομμάτι του σπιτιού, των αγίων, το δικό του και της μητέρας μου, πριν αρχίσει τα κομμάτια των παιδιών, σταμάτησε σαν να θυμήθηκε κάτι. 
«Ξεχάσαμε» είπε «το κομμάτι του φτωχού. Αυτό έπρεπε να 'ρθει ύστερ' από τους αγίους. Ας είναι όμως. Θα το κόψω τώρα και ύστερα θ' αρχίσω τα παιδιά. Πρώτα ο φτωχός». 
Κατέβασε το μαχαίρι. «Του φτωχού ...» ονομάτισε. Έπειτα ερχότανε το δικό μου το κομμάτι, που ήμουν ο μεγαλύτερος από τα παιδιά. Καθώς τραβούσε όμως το κομμάτι του φτωχού, για να κόψει το δικό μου, το χρυσό φλουρί κύλησε απάνω στο τραπεζομάντιλο. Το κόψιμο της πίτας σταμάτησε. 
Κοιτάζαμε ο ένας τον άλλον, κι ο πατέρας όλους μας. «Ποιανού είναι τώρα το φλουρί;» είπε η μητέρα μου. Του ζητιάνου ή του Πέτρου; Εγώ λέω πως είναι του Πέτρου».

ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ

Διήγημα του Κώστα Βάρναλη

(Ο Βάρναλης έχει γράψει κι άλλα διηγήματα «εις ύφος Παπαδιαμάντη», αλλά τούτο εδώ έχει το μοναδικό γνώρισμα ότι παρουσιάζει ως ήρωα και τον ίδιο τον κυρ Αλέξανδρο. Εκτός αυτού, ο προσεκτικός αναγνώστης θα δει μέσα στο κείμενο ξεσηκωμένες αυτούσιες φράσεις από διηγήματα του Παπαδιαμάντη και θα ευφρανθεί με λέξεις παπαδιαμαντικές...) 

 “Ο ουρανός έβρεχε διαρκώς λεπτόν νερόχιονον, ο γραίος αδιάκοπος εφύσα και ήτο ψύχος και χειμών τας παραμονάς των Χριστουγέννων του έτους… 
Ο κυρ Αλέξανδρος είχε νηστεύσει ανελλιπώς ολόκληρον το Σαρανταήμερον και είχεν εξομολογηθεί τα κρίματά του (Παπά-Δημήτρη το χέρι σου φιλώ!). Και αφού εγκαίρως παρέδωσε το χριστουγεννιάτικον διήγημά του εις την "Ακρόπολιν" και διέθεσεν ολόκληρον την γλίσχρον αντιμισθίαν του προς πληρωμήν του ενοικίου και των ολίγων χρεών του, γέρων ήδη κεκμηκώς υπό των ετών και της νηστείας, αποφεύγων πάντοτε την πολυάσχολον τύρβην, αλλά φιλακόλουθος πιστός, έψαλεν, ως συνήθως, με την βραχνήν και σπασμένην φωνήν του, πλήρη όμως ενθέου πάθους, ως αριστερός ψάλτης, εις το παρεκκλήσιον του Αγίου Ελισσαίου τας Μεγάλας Ώρας, σχεδόν από στήθους, και ότε επανήλθεν εις το πτωχικόν του δωμάτιον, δεν είχεν ακόμη φέξει! 
Ήναψε το κηρίον του και τη βοηθεία του κηρίου (και του Κυρίου!) έβγαλε το υπόδημά του το αριστερόν, διότι τον ηνώχλει ο κάλος, και ημίκλιντος επί της πενιχράς στρωμνής του, πολλά ρεμβάζων και ουδέν σκεπτόμενος, ήκουε τας ορυγάς του κραταιού ανέμου και τους κρότους της βροχής και έβλεπε νοερώς τον πορφυρούν πόντον να ρήγνυται εις τους σκληρούς αιχμηρούς βράχους του νεφελοσκεπούς και χιονοστεφάνου Άθω.

Αναγνώστης ή θεατής;

 Από τις σελίδες του βιβλίου 
στην οθόνη του κινηματογράφου 

Το μήνυμα του φίλου μου στο Facebook με έβαλε σε σκέψεις…
 -Έχω «κατεβάσει» στον υπολογιστή μου το «Ζορμπά» του Καζαντζάκη! Ξέρω ότι είναι από τα αγαπημένα σου βιβλία. Θα ήθελες να το έχεις και στον δικό σου υπολογιστή;
Η ερώτησή του στάθηκε αφορμή για έναν «διάλογο» μηνυμάτων!(Δείγμα κι αυτό της τεχνολογικά εξελιγμένης εποχής μας: Πάψαμε να συζητάμε «δια ζώσης» και αρκούμαστε στο να ανταλλάσσουμε μηνύματα από τα κινητά τηλέφωνα,sms και mail από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές!)
-Το αγαπημένο μου βιβλίο στολίζει αρκετά χρόνια τη βιβλιοθήκη μου και το ξέρεις. Γιατί να σταθώ μπροστά σε μια οθόνη παθητικός θεατής, αφού μπορώ να απολαύσω το αριστούργημα του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη και στοχαστή διαβάζοντάς το άλλη μια φορά;

«Το πρόστιμο σε ευρώ ή σε δραχμές;»

Διήγημα της Μάτας Παπανικολάου 

 Το είχε βάλει στο μυαλό της μέρες τώρα.  Από σήμερα Κυριακή θα έπρεπε να ξαναγυρίσουν όλοι στη χρήση της δραχμής.  Κι’ όχι σταδιακά όπως είχε γίνει με το ευρώ.  Ο υπουργός ήταν ξεκάθαρος.  Ευθύς αμέσως θα επανέρχονταν στην ήδη γνωστή τους από δεκαετίες δραχμή.  Αλλά όχι στη δραχμή όπως ήταν πριν το ευρώ αλλά στην παλιά δραχμή με τα πενηνταράκια, τις δεκάρες, ακόμη και τις πεντάρες. Οι παλαιότεροι θα  βοηθούσαν τους νεώτερους, κι’ όσο για τα παιδιά που δεν την γνώριζαν καν, αυτά θα βοηθιούνταν για ένα διάστημα απ’ τους γονείς τους και τα μεγαλύτερά τους αδέλφια. 
Από το βράδυ είχε τοποθετήσει πάνω στο γραφείο της τα λεφτά για την εφημερίδα.  Τρία ευρώ μας έκαναν κάτι παραπάνω από χίλιες δραχμές.  Έβγαλε λοιπόν ένα κολαριστό πράσινο πεντακοσάρικο, τέσσερα κόκκινα κατοστάρικα, δυο μικρούλια μπλε πενηντάρικα και μετά, είναι αλήθεια, λιγάκι μπερδεύτηκε με τις δραχμές, τα δίφραγκα, κάνα δυο πενηνταράκια και μερικές τρύπιες δεκάρες και πεντάρες. 

Των θαλασσών ο άγιος…

Αλέξανδρος Μωραϊτίδης 

(Ο συγγραφεύς περιγράφει τον εσπερινόν της παραμονής του Αγίου Νικολάου εις τον ομώνυμον ναόν της πατρίδος του Σκιάθου.)

«Εβράδυασεν. Ο ήλιος δύων όπισθεν του πευκοφύτου όρους έπεμπεν εις τας ανατολικάς άκρας της νήσου και εις τα προ του λιμένος νησίδια τας τελευταίας του ακτίνας, λαμβάνων μεθ' εαυτού όλον το ευφρόσυνον της ημέρας θάλπος και αφήνων εις τα βουνά να στέλλωσι το οξύ εκείνο του χειμώνος απόγαιον. 
Ο λιμήν ήτο ακίνητος ως λίμνη. Τρία, τέσσαρα καΐκια ήρχοντο βιαστικά ν' αράξωσι χάριν της εορτής. Αι λέμβοι των αλιέων έσπευδον και αυταί να προσορμισθώσι και από την εξοχήν οι ποιμένες και γεωργοί κατήρχοντο εις την πόλιν προς τον αυτόν σκοπόν. Και μόνος ο πράκτωρ της ατμοπλοϊκής εταιρείας ανεβοκατέβαινεν ακόμη εις το παράλιον περιμένων το ατμόπλοιον. 
Όμως ενύκτωσε και ήρχισε να σημαίνη η αγρυπνία. Ο γλυκύς του κώδωνος ήχος ελαλούσεν, εκελαδούσεν, ενόμιζες, την πανήγυριν. Εις οποιανδήποτε νήσον και αν αποβιβασθής, θα απαντήσης τον ναόν του Αγίου Νικολάου μικρόν η μέγαν, με μάρμαρα ή με πλίνθους. Ο Άγιος Νικόλαος είναι ο παππούς του ναυτικού μας, η γλυκυτέρα του ναύτου παραμυθία, των θαλασσών ο Άγιος. Εις την αγρυπνίαν έπρεπεν όλοι να παρευρεθώσι, διότι ηυτύχησαν να πανηγυρίσουν την εορτήν του εις το νησάκι των.