« Η κρίση είναι μια ευκαιρία»

Ο Πορτογάλλος συγγραφέας Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο βλέπει στην ύφεση την ανάγκη για έναν πιο δίκαιο σύστημα...

 «Περισσότερο κι από τη λογοτεχνία του Σαραμάγκου με επηρέασε η προσωπικότητά του. Όπως αυτός, έτσι κι εγώ πιστεύω ότι η πίεση που νιώθει ένας συγγραφέας πρέπει να έχει σχέση με το ίδιο το αντικείμενο της δουλειάς του και όχι με τα βραβεία και τη δημοσιότητα. Καθήκον του συγγραφέα, εάν είναι αληθινός με τον εαυτό του, είναι να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις και να μην καταφεύγει σε ευκολίες. Αυτή είναι η αληθινή πίεση». 
 Πώς νιώθει όμως τώρα που η... πίεση της οικονομικής κρίσης και των σκληρών μέτρων του ΔΝΤ έχει αγγίξει και την Πορτογαλία;
«Πιστεύω ότι γι' αυτήν την κατάσταση που βιώνουμε δεν είναι υπεύθυνος ο λαός της Ελλάδας ή της Πορτογαλίας, παρότι ο λαός είναι που υποφέρει περισσότερο... Ειλικρινά ελπίζω όμως ότι μια τόσο επώδυνη κρίση θα δώσει την ευκαιρία για να χτίσουμε ένα πιο δίκαιο κοινωνικό σύστημα. Επίσης πιστεύω ότι οι πιο δυνατοί δεν θα αφήσουν τα προνόμιά τους. Ο κόσμος πρέπει να πολεμήσει για ένα καλύτερο μέλλον και να μην περιμένει τους άλλους να λύσουν τα προβλήματά του… …
Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς οι συγγραφείς και οι διανοούμενοι πρέπει να αναλάβουν ενεργό ρόλο! Υπάρχει μια ρήση που αποδίδεται λανθασμένα στον Δάντη: "Το πιο καυτό σημείο στην κόλαση προορίζεται γι' αυτούς που σε περιόδους κρίσης μένουν ουδέτεροι". Όποιος κι αν την έχει πει, την προσυπογράφω…» 

Μόλις 27 χρόνων ήταν ο Ζοσέ Λουίς Πεϊσότο όταν το πρώτο του μυθιστόρημα, «Κανένα βλέμμα», απέσπασε το βραβείο Ζοζέ Σαραμάγκου, ενώ ο ίδιος ο νομπελίστας τον χαρακτήρισε «αποκάλυψη».

Σήμερα, δέκα χρόνια μετά, που τα μυθιστορήματά του Πεϊσότο έχουν μεταφραστεί σε 20 γλώσσες -στα ελληνικά κυκλοφορεί το «Κοιμητήριο πιάνων».

«Το βιβλίο αντικατοπτρίζει μια εποχή και αντανακλά τον ρόλο της οικογένειας στη σημερινή κοινωνία... Είναι ένα μυθιστόρημα που πηγαίνει κόντρα στην επικρατούσα ιδέα ότι ο θάνατος σημαίνει το πέρασμα από τα πάντα στο τίποτα. Δείχνει πως οι πράξεις μας επηρεάζουν τους άλλους πέρα από το χρόνο που ζήσαμε. Έτσι προσπάθησα να εκφράσω όλους τους πιθανούς ενδοοικογενειακούς δεσμούς, όχι μόνο τους καλούς, όπως η τρυφερότητα, η συντροφικότητα, αλλά και τους άσχημους, όπως η προδοσία και η βία». (spinou@enet.gr)