«Αυτό θα πει γυναίκα!»

Ο Νίκος Καζαντζάκης μιλά για τη γυναίκα 

 Στο έργο του «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» είναι φανερή η — νιτσεΐκή στη βάση της — θέση του άντρα απέναντι στη γυναίκα :
 « Όχι, δεν έχει άλλο πράμα στο νου της, αφεντικό. Άκου με εμένα πού είδα κι έπαθα κι έκαμα πολλά κι έβαλα, ας πούμε, γνώση. Η γυναίκα δεν έχει άλλο πράμα στο νου της, είναι άρρωστο πράμα, σου λέω, παραπονιάρικο. Αν δεν της πεις πως την αγαπάς και πως τη θές, αρχίζει τα κλάματα. Μπορεί να μη σε θέλει καθόλου, να σε σιχαίνεται μάλιστα, μπορεί νά σου πει όχι' άλλο πράμα αυτό. Μπορεί. Μα θέλει πάντα όποιος τη δει να την πεθυμήσει. Αυτό θέλει η κακομοίρα, κάμε της λοιπόν το χατίρι!».
«Η γυναίκα είναι μιά πηγή δροσερή, σκύβεις, θωράς το πρόσωπό σου, και πίνεις, πίνεις και τα κόκαλά σου τρί¬ζουν. Κι ύστερα έρχεται ένας άλλος πάλι που διψάει, σκύβει κι αυτός, θωράει το πρόσωπό του και πίνει. Κι ύστερα ένας άλλος... Αυτό θα πει πηγή, αυτό θα πει γυναίκα».

Ο Ν.Καζαντζάκης με τη Μελίνα, τη γυναίκα σύμβολο

 Απ΄την άλλη στην «Αναφορά στο Γκρέκο» γράφει:
 « Αγάπησα γυναίκες, στάθηκα τυχερός, εξαίσιες γυναίκες μου ’τυχαν στο δρόμο μου, ποτέ οι άντρες δεν μου ’καμαν τόσο καλό και δεν βοήθησαν τόσο τον αγώνα μου όσο οι γυναίκες ετούτες. Κι απάνω απ' όλες μια, η τελευταία... Μα οι γυναίκες, κι οι πιο αγαπημένες, δεν μας παραστράτισαν, δεν ακολουθήσαμε εμείς την ανθισμένη στράτα τους, τις πήραμε εμείς μαζί μας, δεν τις πήραμε, ήρθαν με τη δικιά τους θέληση, γενναίες συντρόφισσες, στον εδικό μας τον ανήφορο».
 Και αλλού: ο καλόγερος εξομολογείται:
 «…η γυναίκα μάς πηγαίνει από τον πιο σίγουρο, τον πιο σύντομο δρόμο στην Παράδεισο… Η γυναίκα, η γυναίκα κι όχι η προσευχή… κι όχι η νηστεία μου ‘δωκε τη σιγουράδα αυτή, μου ‘φερε το Θεό στην κάμαρά μου, ας είναι καλά»
 Και στην «Οδύσσεια» :
«Κι ό,τι καλό στον κόσμο χάρηκε και προκοπή είδε ο νους του, μονάχα στη γυναίκα το χρωστάει, την κορμιοκαταλύτρα»