Πέμπτη 21 Μαρτίου 2024

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

 Η 21η Μαρτίου εορτάζεται κάθε χρόνο ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Πρόκειται για μια ιδέα-πρόταση του ποιητή Μιχαήλ Μήτρα, την οποία εισηγήθηκε το 1990 στην UNESCO ο Βασίλης Βασιλικός . Από εκείνη τη χρονιά η 21η Μαρτίου καθιερώθηκε και εορτάζεται ως «Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης».

Ο βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας  Οδυσσέας Ελύτης στην ερώτηση «γιατί γράφει ποίηση», έδωσε την εξής απάντηση:

 


«Η ΠΡΩΤΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ! Απομένει να μάθουμε ποια είναι η τελευταία. Η αίσθηση του «γυρισμού των πραγμάτων» μου είναι οικεία, ίδια καθώς το κύμα της Ποίησης που έλεγα πριν ότι τ’ αφήνω να χτυπά μακριά στην πρώτη μου νεότητα και να ξαναγυρίζει εκεί που περιμένω λιγοστεμένος κάθε φορά και περισσότερο, αλλ’ ορθός -καθώς το θέλησα…

ΝΑ ΓΙΑΤΙ ΓΡΑΦΩ! ΓΙΑΤΙ Η ΠΟΙΗΣΗ ΑΡΧΙΖΕΙ από κει που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο Θάνατος. Είναι η λήξη μιας ζωής και η έναρξη μιας άλλης, που είναι η ίδια με την πρώτη αλλά που πάει πολύ βαθιά, ως το ακρότατο σημείο που μπόρεσε να ανιχνεύσει η ψυχή, στα σύνορα των αντιθέτων, εκεί που ο Ήλιος κι ο Άδης αγγίζονται. Η ατελεύτητη φορά προς το φως το Φυσικό, που είναι ο Λόγος, και το φως το Άκτιστον, που είναι ο Θεός.

ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΩ. ΓΙΑΤΙ ΜΕ ΓΟΗΤΕΥΕΙ ΝΑ ΥΠΑΚΟΥΩ σ’ αυτόν που δε γνωρίζω, που είναι ο εαυτός μου ολάκερος, όχι ο μισός -που ανεβοκατεβαίνει τους δρόμους και «φέρεται εγγεγραμμένος στα μητρώα αρρένων του Δήμου». Είναι σωστό να δίνουμε στο άγνωστο το μέρος που του ανήκει· να γιατί πρέπει να γράφουμε. Γιατί η Ποίηση μάς ξεμαθαίνει από τον κόσμο, τέτοιον που τον βρήκαμε: Τον κόσμο της φθοράς, που έρχεται κάποια στιγμή να δούμε ότι είναι η μόνη οδός για να υπερβούμε τη φθορά, με την έννοια που ο Θάνατος είναι η μόνη οδός για την Ανάσταση…»

(Πηγή: www.doctv.gr )

Τρίτη 12 Μαρτίου 2024

«Εν Ερμουπόλει…»

 

Ποίημα του Μάνου Ελευθερίου

Συλλογή «Το νεκρό καφενείο»- Εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

 

Μάνος Ελευθερίου βραβευμένος και καταξιωμένος ποιητής, στιχουργός και πεζογράφος γεννήθηκε σαν σήμερα, στις 12 Μαρτίου 1938 στην Ερμούπολη. «Αποτέλεσε ορόσημο πνευματικής ακτινοβολίας και προσφοράς στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι του τόπου μας, αφήνοντας πίσω του πολύτιμη πολιτιστική κληρονομία ένα μοναδικά πλούσιο έργο. Υπήρξε ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς εκφραστές του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού και δημιούργησε σε μία εποχή όπου το πιο σθεναρό είδος αντίστασης ήταν αυτό της λογοτεχνίας, καταυγάζοντας με την λαμπρή του πένα την καταχνιά της χούντας».)

 

Σκιές του Άδη - ρούχα του νερού
βομβαρδισμένο σκοτεινό τοπίο
μιας εποχής του κόσμου του αλμυρού
και μιας απόκριας το προσωπείο

Το πλοίο γι’ άλλους κήπους ξεκινά
μεγάφωνα σκορπούν την “Κομπαρσίτα”
το έξωμό σου φόρεμα πεινά
θα γίνουν όλα απόψε, αυτή τη νύχτα

Τρελή σελήνη, μάγισσα γριά
σαν φάντασμα στου Μακβεθ τα λιβάδια
που τρώει τα σπασμένα τα γαλιά
και τα σκυλιά χορταίνει με σμαράγδια

Μητρόπολη, παρέλαση, φωνές
κι η μπάντα με τα χάλκινα στο χιόνι
αρχαίοι συγγραφείς, περγαμηνές
της τέχνης μου θα γίνουν οι δαιμόνοι

Πικρά νησιά κοχύλια της ψυχής
αισθήματα που ζουν μες στη φορμόλη
μια πιστολιά στην άκρη της ζωής
γράμμα στερνό που αρχίζει: Έν Ερμουπόλει...

(Το ποίημα του Μάνου Ελευθερίου μελοποίησε ο Μιχάλης Τερζής και ερμήνευσε ο Γιώργος Νταλάρας. Ακούστε το με ένα «κλικ» στον σύνδεσμο:  «ΕΝ ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΙ» )


Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024

«Σημείο Αναγνωρίσεως»

Κική Δημουλά: 

Άγαλμα γυναίκας με δεμένα χέρια









Όλοι σε λένε κατευθείαν άγαλμα,

εγώ σε προσφωνώ γυναίκα κατευθείαν.

Στολίζεις κάποιο πάρκο.

Από μακριά εξαπατάς.

Θαρρεί κανείς πως έχεις ελαφρά ανακαθίσει

να θυμηθείς ένα ωραίο όνειρο που είδες,

πως παίρνεις φόρα να το ζήσεις.

Από κοντά ξεκαθαρίζει το όνειρο:

δεμένα είναι πισθάγκωνα τα χέρια σου

μ’ ένα σκοινί μαρμάρινο

κι η στάση σου είναι η θέλησή σου

κάτι να σε βοηθήσει να ξεφύγεις

την αγωνία του αιχμαλώτου.

Έτσι σε παραγγείλανε στο γλύπτη:

αιχμάλωτη.

Δεν μπορείς ούτε μια βροχή να ζυγίσεις στο χέρι σου,

ούτε μια ελαφριά μαργαρίτα.

Δεμένα είναι τα χέρια σου.

Και δεν είν’ το μάρμαρο μόνο ο Άργος.

Αν κάτι πήγαινε ν’ αλλάξει

στην πορεία των μαρμάρων,

αν άρχιζαν τ’ αγάλματα αγώνες

για ελευθερίες και ισότητες,

όπως οι δούλοι,

οι νεκροί

και το αίσθημά μας,

εσύ θα πορευόσουνα

μες στην κοσμογονία των μαρμάρων

με δεμένα πάλι τα χέρια, αιχμάλωτη.

Όλοι σε λένε κατευθείαν άγαλμα,

εγώ σε λέω γυναίκα αμέσως.

Όχι γιατί γυναίκα σε παρέδωσε

στο μάρμαρο ο γλύπτης

κι υπόσχονται οι γοφοί σου

ευγονία αγαλμάτων,

καλή σοδειά ακινησίας.

Για τα δεμένα χέρια σου, που έχεις

όσους πολλούς αιώνες σε γνωρίζω,

σε λέω γυναίκα.

Σε λέω γυναίκα,

γιατ’ είσ’ αιχμάλωτη."


 (Από τη συλλογή «Το λίγο του κόσμου» 1971 
–συγκεντρωτική έκδοση «Κική Δημουλά, Ποιήματα», Ίκαρος)

Παρασκευή 1 Μαρτίου 2024

Τα βιβλία νίκησαν το ποδόσφαιρο!

 



 Μολονότι το Μιλάνο φιλοξενεί δύο από τις σημαντικότερες ομάδες ποδοσφαίρου σε όλο τον κόσμο, τη Μίλαν και την Ίντερ, οι κάτοικοι της πόλης ξόδεψαν το 2022 πολύ περισσότερα χρήματα για βιβλία παρά για αγορές σχετικές με το ποδόσφαιρο, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ιταλική Ένωση Εκδοτών.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία, πέρυσι οι κάτοικοι του Μιλάνου ξόδεψαν 167,2 εκατομμύρια ευρώ για βιβλία και άλλα αντικείμενα που σχετίζονται με τα βιβλία, ξεπερνώντας κατά πολύ τις δαπάνες για το ποδόσφαιρο (104,4 εκατ. ευρώ), για συναυλίες ποπ και ροκ μουσικής (102 εκατ. ευρώ), για κλαμπ (51 εκατ. ευρώ), για εκθέσεις (27,5 εκατ. ευρώ), για όπερα (21,2 εκατ. ευρώ), για θέατρο (18,4 εκατ. ευρώ) και για σινεμά (17,6 εκατ. ευρώ). Μάλιστα, είναι αξιοσημείωτο ότι οι κάτοικοι του Μιλάνου αντιπροσώπευαν το 2022 το 12% της συνολικής εθνικής δαπάνης για βιβλία, εκθέσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Σχολιάζοντας τα στοιχεία αυτά, ο σύμβουλος πολιτισμού του Μιλάνου, Τομάζο Σάκι, δήλωσε μεταξύ άλλων: «Όταν, στα σχόλιά μας και στις δηλώσεις μας, επιβεβαιώνουμε ότι το Μιλάνο είναι η πρωτεύουσα της ψυχαγωγίας, των εκδόσεων, της μουσικής ή της ανάγνωσης, το πράττουμε έχοντας επίγνωση όχι μόνο των εν λόγω αριθμών, αλλά και των άλλων, που δεν περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη σημαντική μελέτη – για παράδειγμα, αριθμών που έχουν να κάνουν με δωρεάν εισόδους σε εκθέσεις και μουσεία. Είναι μια συνειδητοποίηση που μας γεμίζει περηφάνια, αλλά μας βαρύνει και με την ευθύνη για περαιτέρω πολιτιστική ανάπτυξη».

 ΠΗΓΗ: https://diastixo.gr/