Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

 

Ήταν φθινόπωρο του 1997, όταν ο ποιητής Μιχαήλ Μήτρας πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα…

 Η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου πρότεινε ως ημέρα εορτασμού την 21η Μαρτίου, την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που συνδυάζει το φως από τη μία και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, που συνδυάζει το φωτεινό της πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους.

Την επόμενη χρονιά ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO, εισηγήθηκε η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης,

Τον Οκτώβριο του 1999, στη Γενική Διάσκεψη της UNESCO στο Παρίσι, η 21η Μαρτίου ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. ( https://www.in.gr/ )

 

Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης ας θυμηθούμε ένα από τα ωραιότερα ποιήματα που έγραψε ο Αλεξανδρινός ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης:

 «Το Πρώτο Σκαλί»

Εις τον Θεόκριτο παραπονιούνταν
μια μέρα ο νέος ποιητής Ευμένης·
«Τώρα δυο χρόνια πέρασαν που γράφω
κ’ ένα ειδύλλιο έκαμα μονάχα.
Το μόνον άρτιόν μου έργον είναι.
Aλλοίμονον, είν’ υψηλή το βλέπω,
πολύ υψηλή της Ποιήσεως η σκάλα·
κι απ’ το σκαλί το πρώτο εδώ που είμαι
ποτέ δεν θ’ ανεβώ ο δυστυχισμένος.»
Είπ’ ο Θεόκριτος· «Aυτά τα λόγια
ανάρμοστα και βλασφημίες είναι.
Κι αν είσαι στο σκαλί το πρώτο, πρέπει
νά ‘σαι υπερήφανος κ’ ευτυχισμένος.
Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι·
τόσο που έκαμες, μεγάλη δόξα.
Κι αυτό ακόμη το σκαλί το πρώτο
πολύ από τον κοινό τον κόσμο απέχει.
Εις το σκαλί για να πατήσεις τούτο
πρέπει με το δικαίωμά σου νά ‘σαι
πολίτης εις των ιδεών την πόλι.
Και δύσκολο στην πόλι εκείνην είναι
και σπάνιο να σε πολιτογραφήσουν.
Στην αγορά της βρίσκεις Νομοθέτας
που δεν γελά κανένας τυχοδιώκτης.
Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι·
τόσο που έκαμες, μεγάλη δόξα.» 

Κωνσταντίνος Καβάφης

Μάνος Ελευθερίου: «Νήσος τις εστί…»

 Ο Μάνος Ελευθερίου γεννήθηκε στις 12 Μαρτίου στην Ερμούπολη. Με την ευκαιρία των γενεθλίων του δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από τη συμμετοχή του στο συλλογικό έργο «Μια πόλη, ένας συγγραφέας» των εκδόσεων ΜΙΝΩΑΣ. Πρόκειται για κείμενα που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ» σε συνέχειες. Ο Μάνος Ελευθερίου ανακαλεί στη μνήμη του και περιγράφει γλαφυρά τις αναμνήσεις των παιδικών-νεανικών του χρόνων στη γενέτειρά του, την Ερμούπολη.

 

«…Η πρώτη εικόνα που θυμάμαι σαν «κουνημένη» φωτογραφία είναι μιας γριάς κυρίας με μακρύ σκούρο καφέ φόρεμα. Πρέπει να ήμουν περίπου δύο χρόνων… Με τα χρόνια είδα την απόλυτη και ανελέητη φτώχεια που άφησε ο πόλεμος και την αξιοπρέπεια των φτωχών κατατρεγμένων ανθρώπων…

Ύστερα ήρθαν οι μυρωδιές. Μυρωδιές βυρσοδεψείων, γιασεμιού (περασμένο κάθε λουλουδάκι σε πευκοβελόνα), η μυρωδιά των σιδερωμένων ρούχων, ιδίως εκείνων των ραφτών με τα μεγάλα σίδερα, που έριχναν άφθονο νερό για να κάνουν τέλεια την τσάκιση του παντελονιού…

Στις ονομαστικές εορτές οι πόρτες ολάνοιχτες. Τα σπίτια ολόφωτα, άστραφταν από πάστρα. Κερνούσαν τους επισκέπτες κονιάκ, πίπερμαν, λικέρ και πολύ σπανίως ούζο με αλμυρό μεζέ. Νομίζω και βερμούτ. Φυσικά και γλυκά. Κυρίως σοκολατάκια (κόντιτα!)…

Εκείνο τον καιρό νοικιάζαμε ένα δωμάτιο σε μια νέα πανέμορφη δασκάλα, τη Βρισηίδα Μουρελάτου. Από κει άρχισε την καριέρα της. Ένα μεσημέρι μπήκα κρυφά στο δωμάτιό της και άνοιξα –που να μην έσωνα- έναν τόμο. Ήταν η ποιητική «Ανθολογία» του Ηρακλή Αποστολίδη, έκδοση του 1933.

Διάβασα: «Γκλαν γκλαν τα σήμαντρα της εκκλησίας/ γκλιν γκλαν οι αντίλαλοι της ερημίας…» Την «Τρελλή μάνα» του Σολωμού.

Αυτό ήταν η πρώτη κατακεφαλιά. Η δεύτερη ήρθε ένα πρωί του 1951 –ήμουν στην πρώτη γυμνασίου- ο φιλόλογός μας Νίκος Παλαιολογόπουλος είπε: «Χθες, παιδιά μου, η Ελλάδα έχασε έναν μεγάλο λογοτέχνη: Τον Γρηγόριο Ξενόπουλο»! Πολύ αργότερα κατάλαβα ότι από κείνες τις στιγμές είχαν αρχίσει οι μεγάλες δυστυχίες μου…»

Χαρταετοί…

[…] Την άνοιξη, κοντά στο Πάσχα, υψωνόταν δεκάδες χαρταετοί στον ουρανό της γειτονιάς μας, της λεγόμενης ευρωπαϊκής γειτονιάς. Τα πιο μεγάλα παιδιά κατασκεύαζαν εξαγωνικούς χαρταετούς, μελετούσαν καλά τις διαστάσεις, ζύγιαζαν την ουρά, έβαζαν κρόσσια στις δυο πλευρές, προμηθεύονταν σπάγκο κατάλληλου πάχους και αρκετά μακρύ και ανέβαιναν στην ταράτσα ή στη στέγη του σπιτιού απ’ όπου τους πετούσαν. 
Εγώ ήμουν μικρός, αλλά έβγαινα με τον εξάδελφο Ερνέστο και τους θορυβώδεις φίλους του στην ταράτσα απ’ όπου ατένιζα όλη την πόλη και αναγνώριζα τα διάσημα σημεία (τον Κεράτιο κόλπο, το Σαράι Μουρνού, τον Πύργο του Γαλατά, στο βάθος τα Πριγκιπόνησα). 
Αφού έκαναν τις απαραίτητες δοκιμές για να μανουβράρουν το χαρταετό σύμφωνα με τα ρεύματα του αέρα και δίνοντάς του κατάλληλα τραβήγματα με το σπάγκο (πόση δύναμη χρειαζόταν για να κουμαντάρεις το χαρταετό και πόσο βαρύς γινόταν με τον άνεμο), μπορούσαν να εμπλακούν σε μονομαχία. 
Ο μυστηριώδης μονομάχος της αντίθετης πλευράς είτε δεχόταν την αναμέτρηση και βολτάριζε προκλητικά το χαρταετό του στον ουρανό είτε αποτραβιόταν στα γρήγορα. […]

 Mario Vitti: «Η πόλη όπου γεννήθηκα-Ιστανμπούλ 1926-1946» - Εκδ. Γαβριηλίδης

 ΠΗΓΗ: http://www.efsyn.gr/

Μάριο Βίτι

 Ο κορυφαίος νεοελληνιστής Μάριο Βίτι, πέθανε στα 97 του χρόνια, στη Ρώμη, μετά από ένα μακρύ ταξίδι ζωής, έρευνας και δεσμού με τα νεοελληνικά γράμματα και τη νεοελληνική λογοτεχνία…

 Σταδιοδρόμησε σε ιταλικά πανεπιστήμια και για μεγάλα διαστήματα δίδαξε ως προσκεκλημένος καθηγητής στα πανεπιστήμια, Θεσσαλονίκης, Παρισιού και Γενεύης. Αναγορεύτηκε σε επίτιμο διδάκτορα στη Θεσσαλονίκη, στο Παρίσι και στη Λευκωσία.

Η καταλυτική συμβολή του στα ελληνικά γράμματα έγινε με την Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, γραμμένη αρχικά στα ιταλικά (Storia della Leteratura Neogreca, Τορίνο 1971), η οποία κυκλοφόρησε το 1978 στα ελληνικά και αργότερα -ενημερωμένη και αναθεωρημένη- το 2003, πάλι στα ελληνικά…

Σύστησε για πρώτη φορά στην Ιταλία την ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη, to 1952 και αργότερα εξέδωσε σε έναν τόμο ποιήματα και πεζά του κείμενα (Opere, Poesia, Prosa, 1982).

Στο τελευταίο του βιβλίο, Η Πόλη όπου Γεννήθηκα, Ιστανμπούλ, 1926-1946, καταγράφει τα πρώτα 20 χρόνια της ζωής του, το ιταλικό, ελληνικό, αλλά και πολυεθνικό περιβάλλον όπου μεγάλωσε, πριν αφήσει την Πόλη και αποφασίσει να γίνει Ιταλός νεοελληνιστής, στη Ρώμη.

Το έργο του, στενά συνδεδεμένο με τη ζωή του, θα μείνει διαρκής μαρτυρία για τις γέφυρες που δημιούργησε ανάμεσα στην Ιταλία την Ελλάδα και την Τουρκία, ο Ιταλός νεοελληνιστής Μάριο Βίτι, με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, τη Γένοβα, την Καππαδοκία, με δεύτερο σπίτι του την Ελλάδα, κάτοικος του Κόσμου.

ΠΗΓΗ: https://www.kathimerini.com.cy/

Η επιστημονική φαντασία θρηνεί…

 Πέθανε  ο Μάκης Πανώριος !

 Πέθανε  στις 7 Φεβρουαρίου 2023 ο Μάκης Πανώριος σε ηλικία 88 χρονών. Ήταν ηθοποιός, εικαστικός, αλλά και πρωτεργάτης της επιστημονικής φαντασίας. Το πάθος του για την λογοτεχνία της φανταστικής και επιστημονικής φαντασίας τον οδήγησε να γράψει τα πιο σημαντικά βιβλία του είδους αυτού. Μνημειώδης η πολυετής ερευνητική εργασία του στην ιστορία του “ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ”. Μια σπουδαία εργασία που δημοσιεύτηκε σε 6 τόμους από τις εκδόσεις “ΑΙΟΛΟΣ. Είχε συνεργαστεί με το περιοδικό Διαβάζω σε πολλά αφιερώματα με πιο σημαντικό αυτό στον Λάβκραφτ με τον Δημήτρη Παναγιωτάτο.

Ως συγγραφέας έγραψε μυθιστόρημα, νουβέλα, διήγημα, θέατρο, κριτική βιβλίου και κινηματογράφου. Έχει εικονογραφήσει περισσότερα από πεντακόσια βιβλία, έχει επιμεληθεί και προλογίσει περί τα εκατό.

Διακρίσεις:
– Διεθνές βραβείο Karel 1993. Του απενεμήθη από τον Μπράιν Άλντις για την προσφορά του στην επιστημονική φαντασία και τη φανταστική λογοτεχνία.
– Χρυσός Ικαρομένιππος 1995. Πρώτο βραβείο για το διήγημά του επιστημονικής φαντασίας “Ηθοποιός”. Του απενεμήθη από το περιοδικό επιστημονικές φαντασίας “Πλειάδες” και τους “Φανταστικούς Αργοναύτες”.
– Χρυσό στεφάνι ελιάς 2006 του Δήμου Αιγάλεω. Του απενεμήθη από τον δήμαρχο Δημήτρη Καλογερόπουλο για την προσφορά του στα γράμματα και τον πολιτισμό.
– Τιμητική πλακέτα της Αθηναϊκής Λέσχης Επιστημονικής Φαντασίας. Του απενεμήθη το 2006 από την ΑΛΕΦ για τη συνολική του προσφορά στη διάδοση της επιστημονικής φαντασίας στην Ελλάδα.

ΠΗΓΗ: https://www.oanagnostis.gr/

7 λόγοι για περισσότερο διάβασμα

 Πότε ήταν η τελευταία φορά που διαβάσατε κάποιο βιβλίο; Το διάβασμα, εκτός από τρόπος ψυχαγωγίας, έχει αποδειχθεί πως μπορεί να ωφελήσει την υγεία ενός ατόμου… Αν είστε από τους ανθρώπους που το τελευταίο πράγμα το οποίο διαβάσατε είναι το φυλλάδιο του σουπερμάρκετ, τότε η λίστα που ακολουθεί, ίσως  σας κάνει να το ξανασκεφτείτε!

1. Γνώση

Το διάβασμα είναι γνώση. Κάθε βιβλίο περιέχει πληροφορίες, είτε είναι ερωτικό μυθιστόρημα είτε σειρά ιστορικών μυθιστορημάτων. Οι γενικές γνώσεις που μπορεί να αποκομίσει κάποιος από την ανάγνωση βιβλίων είναι πολλές και μπορούν μελλοντικά να φανούν χρήσιμες στον αναγνώστη.

2. Διεύρυνση του λεξιλογίου

Η ανάγνωση βιβλίων, εκτός από τις γενικές γνώσεις, μπορεί να συμβάλει στην επέκταση του λεξιλογίου και στη βελτίωση του συντακτικού του αναγνώστη.

3. Καταπολέμηση του άγχους

Ένα καλό βιβλίο, έπειτα από μια εξουθενωτική μέρα, είναι ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση του άγχους. Από τις πρώτες σελίδες η προσοχή του αναγνώστη αποσπάται από την πλοκή και τους ήρωες του βιβλίου, με τα προβλήματα και τα άγχη της μέρας να μπαίνουν στο παρασκήνιο.

4. Καταπολέμηση της νόσου Αλτσχάιμερ

Το διάβασμα είναι θαυματουργό για τον ανθρώπινο εγκέφαλο, καθώς τονώνει και βελτιώνει την ποιότητα του εγκεφαλικού ιστού. Έρευνες έδειξαν ότι τα άτομα που διαβάζουν ή παίζουν σκάκι έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο Αλτσχάιμερ σε σχέση με όσους ασχολούνται με κάποια άλλη δραστηριότητα.

5. Συμβολή στη θεραπεία εγκεφαλικών επεισοδίων

Η ανάγνωση βιβλίων, σύμφωνα με τις έρευνες, εξασκεί τον εγκέφαλο και τον κάνει ικανό να αντεπεξέλθει σε βλάβες, όπως είναι τα εγκεφαλικά επεισόδια, καθώς μπορεί να χρησιμοποιεί εναλλακτικές συνάψεις.

6. Καταπολέμηση της αϋπνίας

Το διάβασμα ενός καλού βιβλίου, μερικές ώρες πριν από τον ύπνο, μπορεί να αποδειχθεί ευεργετικό για όσους έχουν προβλήματα αϋπνίας. Σύμφωνα με την Mayo Clinic, η ανάγνωση ενός βιβλίου μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να χαλαρώσει, σε αντίθεση με την παρακολούθηση τηλεόρασης.

7. Ενδυνάμωση του εγκεφάλου

Η συνεχής ανάγνωση βιβλίων μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της μνήμης. Με το πέρασμα των χρόνων η μνήμη αρχίζει να φθείρεται, ενώ το διάβασμα είναι ένας τρόπος για να καθυστερήσει η φυσική φθορά των λειτουργιών του εγκεφάλου.

(BookSyros: Εσείς, ακόμα το …σκέφτεστε;)

ΠΗΓΗ: https://blog.psichogios.gr/

«Μια νύχτα στο βιβλιοπωλείο»

 Μαίρη Κόντζογλου – Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

 

«Η ανάγνωση, όπως και η συγγραφή, τελικά είναι αγρύπνια» λέει της Θεολογίας ο βαθυστόχαστος ιδιοκτήτης του Φεγγαριού, βιβλιοπωλείου που διανυκτερεύει για να βρίσκουν εκεί καταφύγιο οι αθεράπευτα βιβλιομανείς, και την προσλαμβάνει.
Μια νύχτα που η πόλη δακρύζει από την πυκνή ομίχλη, το Φεγγάρι δέχεται κάθε είδους επισκέπτες: εραστές της λογοτεχνίας, προδομένες υπάρξεις, οικονομικούς και ερωτικούς μετανάστες, διανοούμενους και τύπους λαϊκούς, επιχειρηματίες και καλλιτέχνες, ορθολογιστές και ρομαντικούς, ακόμη και ήρωες του Σαίξπηρ.
Όλοι τους, μέσα στη ζεστασιά του Φεγγαριού, θα απλώσουν την προσωπική τους πραμάτεια, τις πληγές, τα όνειρα, τις χαρές και τις λύπες τους, αγωνίες, ελπίδες και δεδομένα και θα γεμίσουν τις ώρες της αγρύπνιας μέχρι ο ήλιος να λάμψει πάλι.
Παρ’ όλο τον σχεδιασμό και τις λεπτομερείς ετοιμασίες, το ξεκίνημα ενός καινούργιου βιβλίου –όπως και η αναχώρηση για ένα ταξίδι– ποτέ δεν ξέρει πώς θα εξελιχθεί και αγνοεί παντελώς πού θα την οδηγήσει, σε ποια ακτή ονείρων θα την ξεβράσει μισοπνιγμένη από τη συγκίνηση, σε πόσες βουνοκορφές θα την ανεβάσει για να αγναντέψει τις πεδιάδες των ιστοριών κάτω από τα πόδια της.

Ξεφυλλίστε τις πρώτες σελίδες του βιβλίου   ΕΔΩ !