Αποκριάτικα δίστιχα του Σουρή…

…για την επέμβαση των Ευρωπαίων

(Toυ Αλ. Α. Ανδρικάκη- http://www.patris.gr)

«Εφέτος ξεμασκάρευτοι μες στο χορό πετάτε

και μασκαράδες έγιναν οι πρώτοι μας προστάται»

Στην τελευταία αποκριά του 1897, λίγο μετά το βομβαρδισμό των Ευρωπαίων εναντίον των επαναστατών στο Ακρωτήρι, ο Σουρής τους… βομβάρδιζε αποκριάτικα …
Ήταν 22 Φεβρουαρίου 1897, η τελευταία Κυριακή της αποκριάς, όταν αφιέρωσε τα δίστιχά του στο αποκριάτικο κλίμα και στις «μεταμφιέσεις» των Ευρωπαίων, που είχαν προκαλέσει την οργή του.

Λέσχη Ανάγνωσης Ερμούπολης

Συνάντηση Φεβρουαρίου 

 Στη βιβλιοθήκη του Σχολείου 2ης Ευκαιρίας φιλοξενήθηκε η μηνιαία συνάντηση των μελών της Λέσχης Ανάγνωσης Ερμούπολης, στην οποία συμμετείχαν ενεργά και οι –ενήλικες-μαθητές του Σχολείου, αρκετοί από τους οποίους είχαν διαβάσει –εν μέρει ή στο σύνολό του- το υπό συζήτηση βιβλίο του μήνα που ήταν ο «Θαυμαστός καινούριος κόσμος» του Άλντους Χάξλεϊ.
Ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία τόσο για τους μαθητές όσο και για τα μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης.
 Η συζήτηση, που ακολούθησε το καλωσόρισμα εκ μέρους του διευθυντή κ. Στεφάνου, κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον και ανταλλάγησαν απόψεις, σχόλια, αλλά και προβληματισμοί τόσο για το ίδιο το βιβλίο όσο και για την ομοιότητα με το σήμερα, καθώς και για το πώς -και κατά πόσο- ο σύγχρονος άνθρωπος έχει δυνατότητες να αποτρέψει τη μετάλλαξη της κοινωνίας σε ένα «θαυμαστό καινούριο κόσμο», ανάλογο με εκείνον που περιγράφει ο Χάξλεϊ στο «προφητικό» βιβλίο του.

Λογοτέχνες ή μετά Χριστόν προφήτες;

«Η μεγαλύτερη φιλοδοξία μας είναι να μας αφήσουν επιτέλους στην ησυχία μας!» 
«Μη δίνετε σημασία στην ηθική… Εμείς διαθέτουμε ισχύ και η ισχύς αποτελεί δικαιολογία από μόνη της!» 
«Οι Αμερικανοί αποτελούν και οφείλουν να συνεχίσουν ν΄αποτελούν τη σπουδαιότερη φυλή!» 
«Θα πρέπει να κρατήσουμε τους ξένους έξω από τη χώρα!» 
«Το έγκλημα της σκέψης είναι θανάσιμο αμάρτημα. Γι' αυτό πρέπει να εξαλειφθεί οτιδήποτε οδηγεί στη διάπραξή του: Ελευθερία, γλώσσα, ανθρώπινα αισθήματα!» 
 «Μπορούμε από ένα ωάριο να δημιουργήσουμε 96 έμβρυα… 96 ολόιδιοι δίδυμοι να δουλεύουν 96 ολόιδιες μηχανές! Ολόκληρο μικρό εργοστάσιο «επανδρωμένο» με τα παράγωγα ενός μόνον ωαρίου!» 
 «Το πρόβλημα της ευτυχίας» είναι να κάνουμε τους ανθρώπους να αγαπάνε τις εργασίες που είναι υποχρεωμένοι να εκτελούν… Να μάθουν να αγαπούν το κοινωνικό τους πεπρωμένο…» 

Όχι, δεν πρόκειται για αποσπάσματα από ομιλίες του Τραμπ, της Μέρκελ, του Πούτιν ή άλλου ηγέτη ούτε για «οδηγίες» του ΔΝΤ και άλλων Πιστωτών προς τις κυβερνήσεις των χωρών που ανέλαβαν να «διασώσουν» από την οικονομική χρεοκοπία!
Είναι αποσπάσματα από τρία βιβλία που γράφτηκαν πριν από 70-80 χρόνια! Ποια είναι αυτά; Το βιβλίο "Δεν γίνονται αυτά εδώ" του Λιούις Σίνκλερ, το «1984» του Τζορτζ Όργουελ και ο «Θαυμαστός καινούριος κόσμος» του Άλντους Χάξλεϊ. Τα δύο πρώτα έχουν γίνει περιζήτητα και ξαναδιαβάζονται «μετά μανίας» στην Αμερική, μετά την εκλογή του Ντ.Τραμπ, αλλά και στην Ευρώπη του Brexit και των πολλών οικονομικών-κοινωνικών προβλημάτων.
Το μυθιστόρημα "Δεν γίνονται αυτά εδώ" είναι μια λογοτεχνική προειδοποίηση για την εύθραυστη φύση της δημοκρατίας. Ένας εκλεγμένος πρόεδρος μετατρέπεται σε δικτάτορα για να «σώσει» το έθνος από την …απάτη της κοινωνικής πρόνοιας, την εγκληματικότητα, το σεξ και τον φιλελεύθερο Τύπο.

Ο Paulo Coelho για την αγάπη...

Η αγάπη δεν είναι ούτε μικρή ούτε μεγάλη, είναι μονάχα αγάπη. Δεν μπορείς να μετρήσεις ένα συναίσθημα, όπως μετράς ένα δρόμο. Αν το κάνεις αυτό, θα αρχίσεις να το συγκρίνεις με αυτά που σου έχουν διηγηθεί ή με εκείνο που περιμένεις να βρεις. Έτσι, το μόνο που θα κάνεις θα είναι να ακούς μια ιστορία αντί να ακολουθείς το δικό σου δρόμο.
Πώς μπαίνει φως σ' ένα σπίτι; Αν είναι ανοιχτά τα παράθυρα! Πώς μπαίνει φως σε έναν άνθρωπο; Αν είναι ανοιχτή η πόρτα του έρωτα!
Η αγάπη είναι η δύναμη που μεταμορφώνει και καλυτερεύει την Ψυχή του Κόσμου.
Όλοι ξέρουν να αγαπούν, αφού γεννήθηκαν με αυτό το χάρισμα. Μερικοί το κάνουν καλά από τη φύση τους, αλλά η πλειονότητα πρέπει να μάθει από την αρχή, να ξαναθυμηθεί το πώς αγαπάμε, και όλοι -χωρίς εξαίρεση- πρέπει να ρίξουν στην πυρά τα συναισθήματα του παρελθόντος τους, να ξαναζήσουν κάποιες χαρές και πόνους, να πέσουν και να ξανασηκωθούν, μέχρι να καταφέρουν να βρουν το νήμα που υπάρχει πίσω από κάθε νέα συνάντηση. Ναι, νήμα υπάρχει.

“Υπόγειο”

Φιόντορ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι

 (Απόσπασμα) 

«Όλοι έχουμε ξεσυνηθίσει σε τέτοιο βαθμό τη ζωή, που σε μερικές στιγμές αισθανόμαστε κάποια αηδία για την πραγματική ζωή και για τούτο την αποστρεφόμαστε όταν μας τη θυμίζουν. Καταντήσαμε να θεωρούμε την πραγματική ζωή σαν αγγαρεία, σχεδόν σαν ένα επάγγελμα, και όλοι μέσα μας είμαστε της γνώμης ότι είναι προτιμότερο να ζει κανείς τη ζωή των βιβλίων. 
Και γιατί ταραζόμαστε; Γιατί κάνουμε τόσες ανοησίες; Τι ζητούμε; Ούτε και οι ίδιοι το ξέρουμε! Θα υποφέραμε περισσότερο αν οι τρελοί μας πόθοι πραγματοποιούνταν. 
Σταθείτε, προσπαθήστε, για παράδειγμα, να μας δώσετε περισσότερη ανεξαρτησία∙ βγάλτε από τη μέση τα εμπόδια, μεγαλώστε τον κύκλο της δράσης σας∙ χαλαρώστε την κηδεμονία, ε, λοιπόν, ναι, σας το διαβεβαιώνω, εμείς όλοι… θα ξαναζητήσουμε αμέσως την κηδεμονία. Το ξέρω καλά πως θα φουρκιστείτε, πως θα μου βάλετε τις φωνές, πως θα χτυπήσετε τα πόδια σας στο πάτωμα. Μιλήστε λοιπόν, θα μου πείτε, για τον εαυτό σας μόνο, και για όλες σας τις αθλιότητες στο υπόγειο, μα δε χρειάζονται δικαιολογίες, δεν έχετε το δικαίωμα να πείτε «εμείς όλοι!».

Το βασίλειό μου για ένα βιβλίο!

ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ
Της Σταυρούλας Παπασπύρου

Τι θα συνέβαινε αν η Ελισάβετ της Αγγλίας ανακάλυπτε στα 70 της τις χαρές του διαβάσματος; Τι συνέπειες θα είχε η όψιμη γνωριμία της με το έργο του Προυστ, του Χάρντι, των αδελφών Μπροντέ; Και πώς θ' αντιδρούσαν οι γύρω της βλέποντάς την να εξελίσσεται σε βουλιμική αναγνώστρια και ν' αδιαφορεί όλο και περισσότερο για τους τύπους που τηρούσε ευλαβικά σ' όλη της τη διαδρομή;
Οι απαντήσεις, στη σπιρτόζα νουβέλα του βρετανού δραματουργού Αλαν Μπένετ «Το βασίλειό μου για ένα βιβλίο», όπως μεταφέρθηκε το «Uncommon reader» στα ελληνικά (μετ. Τ. Παπαϊωάννου, εκδ. «Μεταίχμιο»).
Γνωστός μας από την «Τρέλα του βασιλιά Γεωργίου Γ'», που μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο, αλλά κι από το σενάριο του «Τεντώστε τ' αφτιά σας» του Φρίαρς, ο Μπένετ υπογράφει ένα διαμαντάκι για τη «δημοκρατία των γραμμάτων», ένα απολαυστικό κι ενίοτε ξεκαρδιστικό παραμύθι για το πώς τα βιβλία, διευρύνοντας τη συνείδησή μας, μας αλλάζουν τη ζωή.

Μενέλαος Λουντέμης

Επίκαιρος ή παρωχημένος; 

Γράφει η Αγγέλα Καστρινάκη* 

Πόση γοητεία άσκησε στην εφηβική μας ηλικία! Ακόμα θυμάμαι –και διαπίστωσα ότι είμαστε πολλοί όσοι θυμόμαστε– την εναρκτήρια φράση από το « Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα»: «Ο αέρας φύσαγε σα γύφτος». Οι παρομοιώσεις του Λουντέμη, οι μεταφορές του, εκείνη η στρίγγλα βροχή που πάει να πνίξει τις σοδειές και η θεόρατη φωτιά που επιθυμεί να ζεστάνει τον κόσμο, έχουν αναμφισβήτητα μεγάλη υποβλητική δύναμη.
Στον κόσμο του Λουντέμη, το φτωχό Ελληνάκι προστατεύει το ακόμα φτωχότερο Τουρκάκι, ενώ ο Μπίθρος ο γύφτος σκύβει γεμάτος αγάπη προς το καταδιωγμένο παιδί, τον Μέλιο (τον διάσημο). Αγάπη, αλληλεγγύη, ανθρωπιά. «Η εκδίκηση του καλού», όπως λέει κι ο Δημήτρης Ποταμιάνος στο τελευταίο του μυθιστόρημα «Αμφιθέατρο». Κι εγώ συμφωνώ: αρκετά έχουμε δει παραλλαγές του κακού στην τέχνη· το καλό, ίσα ίσα, είναι πολύ πιο δύσκολο να αποδοθεί με μαστοριά.

Ο μάστορας του καλού, ο κορυφαίος θα έλεγα, είναι ο Ντίκενς. Πουθενά αλλού δεν έχω διαβάσει τόσο χαριτωμένες σκηνές οικογενειακής αγάπης, φιλίας, αλληλεγγύης. Χαριτωμένες: χωρίς αυτή την ιδιότητα, θα ήταν μάλλον ανυπόφορες. Χάρη σε αυτήν, γίνονται από τα ωραιότερα κομμάτια της λογοτεχνίας.