(Εφ.ΒΗΜΑ:Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2003 )
Το αληθινό όνομα του Μαρκ Τουέιν του συγγραφέα των «Περιπετειών του Τομ Σόγερ» (1876) και των «Περιπετειών του Χάκλμπερι Φιν» (1884), ήταν Σάμιουελ Λάνγκχορν Κλέμενς. Το συγγραφικό του ψευδώνυμο το υιοθέτησε υπογράφοντας μια χιουμοριστική ταξιδιωτική εντύπωση, το 1863. Ο Τουέιν κέρδιζε χρήματα δίνοντας διαλέξεις σατιρικού περιεχομένου πολύ προτού γίνει διάσημος ως μυθιστοριογράφος. Ο λόγος που δημοσιεύουμε σήμερα, τον οποίο ο Τουέιν εκφώνησε σε δείπνο της Λέσχης Ανταποκριτών της Ουάσιγκτον, στις 11 Ιανουαρίου 1868, είναι καλό παράδειγμα. Αφορμή απετέλεσε η πρόποση που έκανε ένας εκ των συνδαιτυμόνων - «Στη γυναίκα, το καμάρι κάθε επαγγέλματος και το κόσμημα του δικού μας!». Ο Μαρκ Τουέιν, επιφανειακά τιμώντας την πρόποση, σαρκάζει αλύπητα τη συγκατάβαση των ανδρών προς τη γυναίκα και τη στερεοτυπική εικόνα που διατηρούν για αυτήν. « Κύριε Πρόεδρε, δεν γνωρίζω γιατί έπρεπε να επιλεγώ για να λάβω τη μεγαλύτερη διάκριση της βραδιάς - γιατί τέτοιο θεωρείται το καθήκον της απάντησης στην πρόποση για τη γυναίκα, σε κάθε εποχή. Δεν ξέρω γιατί έλαβα αυτή τη διάκριση, εκτός και αν είναι το ότι είμαι κάπως λιγότερο άσχημος από τα άλλα μέλη της λέσχης. Όπως, όμως και αν έχει, κύριε Πρόεδρε, είμαι περήφανος για τη θέση, και δεν θα μπορούσατε να έχετε επιλέξει κάποιον άλλο που θα είχε αποδεχθεί με μεγαλύτερη χαρά ή θα είχε εργαστεί με ειλικρινέστερη καλή διάθεση για να τιμήσει το θέμα από εμένα - γιατί, κύριε, αγαπώ το συγκεκριμένο φύλο. Αγαπώ όλες τις γυναίκες, ανεξάρτητα από ηλικία ή χρώμα.
Ο ανθρώπινος νους δεν μπορεί να εκτιμήσει, κύριε, τι χρωστάμε στη γυναίκα. Ράβει τα κουμπιά μας. Μπαλώνει τα ρούχα μας. Μας παρασύρει στα πανηγύρια της εκκλησίας. Μας εμπιστεύεται. Μας λέει οτιδήποτε μπορεί να μάθει σχετικά με τις προσωπικές υποθέσεις των γειτόνων. Μας δίνει καλές και πολλές συμβουλές. Καταπραΰνει τα πονεμένα μας κεφάλια. Γεννά τα παιδιά μας - δικά μας υπό τη γενική έννοια. Σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, κύριε, δεν πρόκειται παρά για δίκαιο και ευγενικό φόρο τιμής προς τη γυναίκα να πούμε πως είναι πραγματική λεβεντιά.
Οπουδήποτε και αν βάλει κανείς τη γυναίκα, κύριε - σε όποια θέση ή κατάσταση -, είναι ένα κόσμημα για τη θέση που καταλαμβάνει και ένας θησαυρός για τον κόσμο.
[Εδώ ο κ. Κλέμενς (σ.τ.μ.: ο Μαρκ Τουέιν) σταμάτησε, κοίταξε απορημένα τους ακροατές του, και παρατήρησε πως το χειροκρότημα έπρεπε να έρθει σε αυτό το σημείο. ΄Ηρθε. Τότε συνέχισε το εγκώμιό του.]
Κοιτάξτε την Κλεοπάτρα! Κοιτάξτε τη Δυσδεμόνα! Κοιτάξτε τη Φλόρενς Νάιτινγκέιλ! Κοιτάξτε την Ιωάννα της Λωρραίνης! Κοιτάξτε τη Λουκρητία Βοργία!
[Εκφράσεις αποδοκιμασίας.]
Λοιπόν, υποθέτω πως αφήνουμε τη Λουκρητία στην άκρη. Κοιτάξτε την Τζόις Χιθ! Κοιτάξτε τη Μητέρα Εύα! Δεν χρειάζεται να κοιτάξετε εκτός και αν θέλετε, όμως η Εύα ήταν διακοσμητική, κύριε - ειδικά προτού αλλάξει η μόδα. Επαναλαμβάνω, κύριε, κοιτάξτε τα διάσημα πρόσωπα της ιστορίας. Κοιτάξτε τη Χήρα Μακρί! Κοιτάξτε τη Λούσι Στόουν! Κοιτάξτε την Ελίζαμπεθ Κάντι Στάντον! Κοιτάξτε την Τζορτζ Φράνσις Τρέιν! Και, κύριε, το λέω με σκυμμένο το κεφάλι και βαθύτατο σεβασμό - κοιτάξτε τη μητέρα του Ουάσιγκτον!
Ανέθρεψε ένα αγόρι που δεν μπορούσε να πει ψέματα - ούτε ένα ψέμα! Δεν του δόθηκε όμως ποτέ η ευκαιρία. Ίσως να ήταν διαφορετικά αν ανήκε στον Σύλλογο Ανταποκριτών Εφημερίδων της Ουάσιγκτον.
Επαναλαμβάνω, κύριε, πως σε οποιαδήποτε θέση και αν βάλεις μια γυναίκα αποτελεί στολίδι για την κοινωνία και ένα θησαυρό για τον κόσμο. Σαν αγαπημένη, έχει λίγες ισάξιες και καμία ανώτερη. Σαν εξαδέλφη είναι βολική. Σαν πλούσια γιαγιά με ανίατη ασθένεια, είναι πολύτιμη. Σαν παραμάνα, δεν υπάρχει αντάξιά της μεταξύ των αντρών.
Τι θα ήταν, κύριε, οι λαοί της γης χωρίς γυναίκα; Θα ήταν υπό εξαφάνιση, κύριε, σχεδόν υπό εξαφάνιση. Τότε αφήστε μας να την αγαπούμε. Αφήστε μας να την προστατεύουμε. Αφήστε μας να την υποστηρίζουμε, να την ενθαρρύνουμε, να της συμπαραστεκόμαστε, να της δίνουμε τους εαυτούς μας - αν μας δοθεί η ευκαιρία.
Αφήνοντας όμως στην άκρη τα αστεία, κύριε Πρόεδρε, η γυναίκα είναι αξιαγάπητη, προσηνής, ευγενική, όμορφη - άξια κάθε σεβασμού, κάθε εκτίμησης, κάθε υπεράσπισης. Κανείς εδώ δεν θα αρνηθεί να πιει από την καρδιά του στην υγειά της από την αφθονία κρασιού, γιατί καθένας χωριστά έχει προσωπικά γνωρίσει και αγαπήσει και τιμήσει την καλύτερη από όλες τους - τη δική του μητέρα.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου