Τα βιβλία ως ανάχωμα

στο ψηφιακό «ναρκοπέδιο»

(Άννα Αθανασιάδου- https://www.protagon.gr/ )

Μέσα στον καθημερινό ίλιγγο της αστραπιαίας επικοινωνίας το βιβλίο φαντάζει ξεπερασμένο, φλύαρο και χρονοβόρο, τουλάχιστον για τους μη βιβλιόφιλους. Οι ενέσεις ψηφιακής τεχνολογίας δεν το έκαναν ιδιαίτερα ελκυστικό στο νεότερο κοινό, το οποίο προτιμά να περιδιαβάζει στα κοινωνικά μέσα. Και να που ανάμεσα στις προσπάθειες αντιστροφής του φαινομένου, ώστε να κερδίσει το βιβλίο την αιώνια ζωή, εμφανίστηκε ο πάπας. Από τον ιστότοπο του Βατικανού, ο πάπας, παθιασμένος αναγνώστης ο ίδιος, συμβουλεύει όχι μόνο τους ιερείς, αλλά και όλους τους χριστιανούς να διαβάζουν συστηματικά. Συνιστά εμφατικά στους συνεργάτες και πιστούς του την ανάγνωση κυρίως λογοτεχνικών και ποιητικών συγγραμμάτων. Κατ’ αυτόν ένα βιβλίο βοηθά να βρούμε γαλήνη στις κρίσεις της ζωής, ιδίως «όταν δεν μπορούμε να βρούμε γαλήνη ούτε στην προσευχή»!

Την ανάγνωση ποιοτικών βιβλίων τη θεωρεί ο ίδιος αναγκαία για την διαμόρφωση της ανθρώπινης προσωπικότητας. Ιδίως τα λογοτεχνικά αναγνώσματα αποτελούν όαση στη μοναξιά, αλλά και συντροφεύουν τον άνθρωπο στα σκαμπανεβάσματα της ζωής…

 «Ο καθένας θα βρει τα βιβλία που αντιστοιχούν στην ζωή του και θα γίνουν οι αληθινοί συνοδοί του στον δρόμο της», τονίζει ο πάπας Φραγκίσκος…

Μέσα από την ανάγνωση ενός λογοτεχνικού έργου βλέπει κανείς έξαφνα τον κόσμο με τα μάτια των άλλων, των προσώπων της ιστορίας, η οποία και τον παρασέρνει στον κόσμο της. Ο αναγνώστης διαπιστώνει πως τα αφηγηματικά πρόσωπα, με όλες τις αδυναμίες τους, δεν το βάζουν κάτω μπροστά στις δυσκολίες της ζωής τους, τις οποίες αντιπαλεύουν με κάθε διαθέσιμο μέσο. Οι αναγνώστες, λοιπόν, αντλούν από τα βιβλία την δύναμη να αντιμετωπίσουν σθεναρότερα και τα δικά τους προβλήματα… Με τα λόγια του Πάπα: «Με την ανάγνωση ενός μυθιστορήματος ή ενός ποιητικού έργου ο αναγνώστης πραγματικά βιώνει πως διαβάζεται από τις λέξεις που διαβάζει».

«Μιλάμε για βιβλία»

  

«…Τότε η πολιτεία μας άνθιζε από εμπορική και ναυτική ακμή, πολιτισμό και πλούτο. Καινούργια πολιτεία, αστραφτερή, με δρόμους πλακοστρωμένους που ανέβαιναν ακτινωτά από το κέντρο στους πυκνοκατοικημένους λόφους της με άσπρα σκαλιά.

Αμφιθεατρικά χτισμένη, ξάφνιαζε με την ομορφιά της κάθε ξένο, που την πρωτόβλεπε, μπαίνοντας στο μεγάλο της λιμάνι. Ένα λιμάνι βουερό, γεμάτο πλοία με λογής-λογής σημαίες. Κόσμος στους δρόμους κι οχλοβοή απ’ τις φωνές των βαρκάρηδων, των καφετζήδων, των ψαράδων, των τελάληδων του λιμανιού…*»

 

Πιστοί, όπως κάθε χρόνο στο «ραντεβού» μας ξεκινάμε τη νέα αναγνωστική περίοδο της Λέσχης Ανάγνωσης  με αφιέρωμα στη συριανή λογοτέχνιδα  Ρίτα Μπούμη Παπά. Πρώτο βιβλίο για συζήτηση η μυθιστορηματική βιογραφική της εξομολόγηση «Η Χρυσώ».

Τα ταξίδια μας στις θάλασσες της λογοτεχνίας, ελληνικής και ξένης, που ξεκίνησαν τον Μάιο του 2007, συνεχίζονται με τον ίδιο ενθουσιασμό και  αγάπη στο διάβασμα βιβλίων, αλλά και στο μοίρασμα της χαράς που εισπράττουμε διαβάζοντάς τα.

 Την Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου, 7.00μμ, στον πάντα φιλόξενο χώρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ερμούπολης, παλιοί και νέοι φίλοι θα ξαναβρεθούμε για να συζητήσουμε  τόσο για τα βιβλία του καλοκαιριού, όσο και για το υπέροχο μυθιστόρημα της Ρίτας Μπούμη Παπά, που αποτελεί τον «καθρέφτη» της Ερμούπολης, την εποχή της μεγάλης της ακμής.

 Η χαρά μας θα είναι μεγαλύτερη, εάν και φέτος νέα μέλη έρθουν να προστεθούν την βιβλιοπαρέα μας, συνταξιδιώτες στην αναζήτηση της «Ιθάκης»  μας!

 *Απόσπασμα από το βιβλίο της Ρίτας Μπούμη Παπά «ΧΡΥΣΩ»

 

«Τότε που διαβάζαμε…»

 Μάρω Βαμβουνάκη

 «Παλιότερα, όταν ήμασταν μόνοι στο σπίτι, ή με άλλους αλλά πάλι μόνοι, με την καλή έννοια, σκεφτόσουν: Να διαβάσω λοιπόν εκείνο το βιβλίο, να βρεθώ στον κόσμο του, να γίνω άλλος, να πάω αλλού, να μάθω άλλα. Να μπω στη μαγεία της λογοτεχνίας που όποιος τη γευτεί γίνεται άπληστος πιστός της ισόβια.

Τώρα δε συμβαίνει έτσι! Νιώθεις μόνος, έχεις λίγο χρόνο, ή και χωρίς να έχεις, ανοίγεις το κινητό και η επιθυμία σου για ανάγνωση αρπάζεται από όσα γράφονται με λίγα λόγια εκεί μέσα. Ειδήσεις, ιδέες, καυγάδες, κουτσομπολιά, ποιήματα, τραγούδια, φωτογραφίες υπέροχες και φωτογραφίες κιτς, νέα από γνωστούς και φίλους, αναρτήσεις από τον κολλητό σου, αναρτήσεις κι απ' τον πρωθυπουργό, αλήθειες και ψέματα, σοφίες και σαχλαμάρες, έξυπνα και βλακείες, μια αχανής δωρεάν αγορά! Όλα άμεσα, όλος ο κόσμος στην παλάμη σου.

Όταν κάποτε καταφέρεις να το κλείσεις, είσαι πια κουρασμένος, κορεσμένος από πληροφόρηση, τα μάτια σου τσούζουν. Πόσο θα επιθυμήσεις να αναζητήσεις ένα καλό βιβλίο και να βυθιστείς στις πολλές πυκνές σελίδες του;

Αυτός πια ο τρόπος ζωής, γιατί για τρόπο ζωής πρόκειται, για τρόπο ψυχολογίας πρόκειται, αλλάζει δραματικά τη σχέση ανθρώπου και βιβλίου, αφού η ισχυρή ανάγκη ανάγνωσης μεταφέρθηκε αλλού. Σε ευκολία, συντομία, ασύστολη ποικιλία, αχταρμά…

Το μεγάλο κοινό είναι απασχολημένο με το κινητό του και το λάπτοπ του. Λίγοι παραμένουν πιστοί εραστές του εντύπου και αναρωτιέμαι αν ποτέ αφήσουμε την τόση απασχόληση, σε βαθμό εξάρτησης, με την μικρούτσικη οθόνη του κινητού και γυρίσουμε με λαχτάρα στα ράφια μιας βιβλιοθήκης. Δύσκολο, και δεν ξέρω πώς το σκέφτονται εκδότες και συγγραφείς αυτό το κοσμογονικό φαινόμενο που δεν μοιάζει να καταλαγιάζει.»

 ΠΗΓΗ:  https://www.facebook.com/marovamvounaki21

2024: Έτος «Ρίτας Μπούμη Παπά*»

 

40 χρόνια από το θάνατό της 

(Ερμούπολη, 1906 – Αθήνα, 8 Σεπτέμβρη 1984)

 

Αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες…

 

Αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες,
θα πλημμυρίσει η πόλη με βουβά κορίτσια
ο αέρας με στιφή ευωδιά θανάτου
τα φρούρια θα σηκώσουν άσπρες σημαίες
τα οχήματα θα σταματήσουν ―
αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες.

 

Αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες,
θα δείτε χίλια κορίτσια με τρυπημένα στήθη
ακάλυπτα, να σας φωνάζουν
«γιατί μας στείλατε έτσι νωρίς να κοιμηθούμε
σε τόσο χιόνι, αχτένιστες, κλαμένες;» ―
αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες.

 

Αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες
θα ιδούν κατάπληκτα τα πλήθη
πως φάλαγγα πιο ανάλαφρη δεν πάτησε στη γη
πως λιτανεία πιο ιερή δεν έχει παρελάσει
ανάσταση πιο ένδοξη και ματωμένη ―
αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες.

 

Αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες
γαμήλιο άνθος η πανσέληνος θα υψωθεί να τις στολίσει
μέσα στα κούφια μάτια τους θα κλαίνε ορχήστρες
οι μπούκλες τους, οι επίδεσμοι, θα κυματίζουν·
ω τότε, πολλοί από τύψεις θα πεθάνουν ―
αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες.

 

*Η Ρίτα Μπούμη – Παπά ήταν Ελληνίδα ποιήτρια και μεταφράστρια, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, σύζυγος του επίσης λογοτέχνη Νίκου Παπά. Έγραψε ποιήματα και πεζά, ενώ ασχολήθηκε και με την ταξιδιωτική λογοτεχνία. Διηύθυνε και το λογοτεχνικό περιοδικό «Κυκλάδες».

Στα 20 της χρόνια εγκαταστάθηκε στις Συρακούσες, στη Σικελία. Στη διάρκεια της παραμονής της στην Ιταλία σπούδασε Παιδαγωγικά και ειδικεύτηκε στη μοντεσοριανή μέθοδο. Συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά και εργάστηκε σε αρκετές εφημερίδες, μεταξύ των οποίων και στην “Αυγή”. Στη λογοτεχνία έκανε την πρώτη της εμφάνιση το 1929 με το ποίημα “Μικρέ μου Αλήτη…” που δημοσιεύτηκε στη Νέα Εστία. Μετέφρασε έργα πολλών ξένων συγγραφέων, όπως ο Σάμιουελ Μπέκετ και ο Βίκτορ Ουγκό. Τα ποιήματά της μεταφράστηκαν και σε ξένες γλώσσες. Ήταν ταγμένη στο πλευρό της Αριστεράς, ενώ είχε λάβει και ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση, ιδιαίτερα με την ποίησή της.