Παρέα με φαντάσματα

Ε ίναι ο συγγραφέας που, σύμφωνα με τους κριτικούς της εποχής του, «πήρε το διήγημα από τις στάνες και τους λόγγους και το κατέβασε στην πόλη». Ναι, αλλά πού ακριβώς; Ποιο σημείο της πόλης θέλησε να φωτίσει και για ποιους ανθρώπους μίλησε στα έργα του; Πάντως όχι εκείνους των σαλονιών. Εστω αυτούς της μικροαστικής κοινωνίας.

Η θεματογραφία του Δημοσθένη Βουτυρά αγκαλιάζει απόκληρους, άτομα του περιθωρίου, σακατεμένους, χαμοκέλες και κρασοπουλειά, μοιραίους και καταφρονεμένους. Ή, όπως στη συγκεκριμένη ανθολογία, ανθρώπους που με το ένα πόδι τους πατούν στη γήινη σκληρή πραγματικότητα και το άλλο το έχουν για να βαδίζουν παρέα με ψυχές που δεν ανήκουν πια στον κόσμο αυτό.



Τα δεκατρία διηγήματα της συλλογής "ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ" (εκδ. ΤΟΠΟΣ), γραμμένα όλα πριν από το 1924, είναι βουτηγμένα στο «μαύρο»:νεκροταφεία, δολοφονίες, τελετουργίες αίματος, όνειρα τρομακτικά, προαισθήματα, εμμονές και παραισθήσεις. Σε ορισμένα από αυτά, όπως λόγου χάρη «Η εκδίκηση που θα έρθει», «Η πόλη της κατάρας», «Το χέρι της μοίρας», «Τροφή στο θάνατο» ή το «Ξωτικό εργαστήρι», η ατμόσφαιρα και τα πρόσωπα είναι χωρίς αμφιβολία κατά πολύ ανώτερα από τα συγγενικά, ως προς την παραδοξολογία και τη φρίκη, των αντίστοιχων του Εντγκαρ Αλαν Πόε ή του Ε. Γ. Ουέλς. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που ο Απόστολος Σαχίνης χαρακτήρισε τον Βουτυρά ως «τη δαιμονικότερη ίσως μορφή της νεοελληνικής πεζογραφίας» και στα νεώτερα χρόνια ο Θωμάς Γκόρπας έγραψε πως στο έργο του Βουτυρά μπορεί κανείς να δει και να διαβάσει για «φαντάσματα, άλλα μακάβρια και άλλα γλυκά». Το γεγονός είναι ένα: ο Βουτυράς γνωρίζει άριστα τον ταραγμένο νου. Τις τρικυμίες του. Κι αυτήν την περιδίνηση την κάνει διήγηση με μεγάλη λογοτεχνική εμβέλεια. Για μια ακόμα φορά ο επιμελητής του έργου του Δημ. Βουτυρά, Βάσιας Τσοκόπουλος, καταθέτει τον έρωτα που έχει γι΄ αυτόν τον τόσο σημαντικό πεζογράφο. Ονειρο ζωής του είναι να δει κάποια στιγμή να ολοκληρώνεται η έκδοση των Απάντων, που τώρα βρίσκεται στους έξι πρώτους τόμους. Μήπως θα έπρεπε να γίνει προτεραιότητα και της Πολιτείας;
(ΤΑ ΝΕΑ/ΒΙΒΛΙΟΔΡΟΜΙΟ )