Τα 3 αγωνιώδη 24ωρα του Τόμας Μαν, πριν δημοσιεύσει την ιστορική επιστολή του, στην οποία καταδίκαζε το ναζιστικό καθεστώς, είναι το θέμα του βιβλίου τη Μπρίτας Μπέλερ «Οι τρεις κρίσιμες μέρες».
Ο νομπελίστας συγγραφέας αποφάσισε, το 1936, να καταγγείλει τους ναζί, παρ' ότι του είχαν φερθεί με μεγαλοψυχία και δεν είχαν ρίξει τα βιβλία του στην πυρά…
(ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ)
Το απόγευμα της Παρασκευής της 31ης Ιανουαρίου 1936, ο Τόμας Μαν, ο Γερμανός νομπελίστας συγγραφέας, βγαίνει από το κτήριο της γερμανόφωνης εφημερίδας «Neue Zurcher Zeitung» στη Ζυρίχη.
Μόλις έχει παραδώσει μια ανοιχτή επιστολή προς το γερμανικό λαό όπου καταγγέλλει το καθεστώς των ναζί και η οποία θα δημοσιευθεί τη Δευτέρα. Όμως, παρά το γεγονός ότι πιστεύει πως ο Χίτλερ είναι «ένα λυσσασμένο σκυλί», ακόμα αμφιταλαντεύεται γι' αυτή την απόφαση, που σημαίνει ότι κόβει οριστικά κάθε δεσμό με την πατρίδα του.
Βασισμένη πάνω σε αυτό το ιστορικό γεγονός, όπως το περιγράφει στις σελίδες του ημερολογίου του ο Τόμας Μαν, η γερμανικής καταγωγής Ολλανδή δικηγόρος Μπρίτα Μπέλερ, στο πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Τόμας Μαν. Οι τρεις κρίσιμες μέρες» (μετάφραση Μαργαρίτα Μπονάτσου, εκδόσεις Καπόν), προσπαθεί να ανασυνθέσει την ψυχολογική κατάσταση ενός ανθρώπου που βασανίζεται από ένα δίλημμα.
Άλλωστε ο Τόμας Μαν, σε αντίθεση με τον αδερφό του τον Χάινριχ και το γιο του Κλάους, κατά την τρίχρονη αυτοεξορία του στη Ζυρίχη, δεν είχε ποτέ επιτεθεί στους ναζί. Μπορεί το 1930 να είχε καταγγείλει το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα και από το 1933 να είχε εγκαταλείψει το Μόναχο για την ασφάλεια της Ελβετίας, αλλά είχε αποφύγει μια ευθεία αντιπαράθεση με το νέο καθεστώς, που θα του κόστιζε την αφαίρεση της γερμανικής ιθαγένειας. Κάτι που θα του στερούσε κάθε ελπίδα ότι κάποτε θα επέστρεφε στη χώρα του.
Από την άλλη, το καθεστώς των ναζί έχει φερθεί με μεγαλοψυχία στο φημισμένο συγγραφέα. Δεν τον έχει τοποθετήσει ανάμεσα στους παρακμιακούς διανοουμένους της Γερμανίας ούτε έχει ρίξει τα βιβλία του στην πυρά. Τον θεωρεί ακόμα έναν στοχαστή που περιφρονεί την πολιτική, όπως είχε ήδη περιγράψει τον εαυτό του ο Μαν στους «Στοχασμούς ενός απολίτικου». Ο συγγραφέας έχει επιλέξει την εξορία, κανείς δεν του απαγορεύει να επιστρέψει στο Μόναχο, μια πόλη της οποίας τις απολαύσεις νοσταλγεί μέσα στην πλήξη της Ελβετίας.
«Έχουμε την τάση να εξηγούμε το παρελθόν με την ιστορική γνώση του παρόντος», λέει η συγγραφέας, εξηγώντας την απόφασή της να ασχοληθεί με το φλέγον ζήτημα της ευθύνης των διανοουμένων στο πρώτο της μυθιστόρημα. Μαχόμενη δικηγόρος και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, η Μπρίτα Μπέλερ δεν είχε ασχοληθεί μέχρι τώρα με τη λογοτεχνία. Ήταν περισσότερο γνωστή ως συνήγορος του Αμπντουλάχ Οτζαλάν, του ηγέτη του κουρδικού ΡΚΚ, για τη δίκη του οποίου έγραψε βιβλίο. Ενώ υπερασπίστηκε και τον Φόλκερτ Βαν Ντερ Γκραφ, τον άνθρωπο που εκτέλεσε τον ακροδεξιό Ολλανδό πολιτικό Πιμ Φόρτουιν, επειδή, όπως είπε στην απολογία του, «θεωρούσε τους μετανάστες μαύρα πρόβατα και χρησιμοποιούσε την προπαγάνδα εναντίον τους για να ανέλθει στην εξουσία». Παράλληλα, ήταν δραστήρια ακτιβίστρια στα ζητήματα της οικολογίας, μέλος των Ολλανδών Πράσινων και επικεφαλής της Greenpeace στην Ολλανδία. Και πέρα από όλα αυτά, λάτρης του έργου του Τόμας Μαν.
Οπότε «Οι τρεις κρίσιμες μέρες» (εκδόσεις ΚΑΠΟΝ) είναι ένα γοητευτικό βιβλίο για τη
σύγκρουση που βιώνει ένας συγγραφέας που επιθυμεί μόνο να γράφει βιβλία κλεισμένος στο γραφείο του και όχι να συμμετέχει ενεργά στο πολιτικό γίγνεσθαι. Μέσα στα τρία εικοσιτετράωρα που θα μεσολαβήσουν μέχρι τη δημοσίευση της επιστολής ο Τόμας Μαν βρίσκεται σε μια διαρκή πάλη με τον εαυτό του. Ως Γερμανός συγγραφέας θεωρεί σωστή την απόφασή του να επιτεθεί δημόσια σε ένα τυραννικό καθεστώς που στηρίζεται «στα αποβράσματα του Βερολίνου», καίει «επικίνδυνα» βιβλία και θεωρεί τους Εβραίους υπεύθυνους για όλα τα δεινά του λαού. Άλλωστε για τον ίδιο ο Χίτλερ είναι ένας παράφρων εγκληματίας. Όμως του λείπει η καθημερινότητα στο σπίτι στο Μόναχο, οι φίλοι του, οι νύχτες στις αίθουσες χορού, το θέατρο, η όπερα, οι κομψές μικροαπολαύσεις της ζωής. Αλλά πάνω απ' όλα στη συνείδησή του βαραίνουν οι αναγνώστες του στη Γερμανία. Γι' αυτούς γράφει και όσο δεν αντιτίθεται στους ναζί, ο εκδότης τους τον διαβεβαιώνει ότι τα βιβλία του θα κυκλοφορούν ελεύθερα. Η απόφασή του θα αλλάξει την ήδη ταραγμένη ζωή του και αυτός είναι ένας συγγραφέας που πρέπει να συγκεντρώνεται απερίσπαστος στην δουλειά του και όχι να αναγκάζεται να επιλέγει πολιτικό στρατόπεδο.
Όπως είναι γνωστό, η επιστολή δημοσιεύθηκε τελικά τη Δευτέρα της 3ης Φεβρουαρίου του 1936. Ο Τόμας Μαν θεωρήθηκε ανεπιθύμητος από το Τρίτο Ράιχ και το 1939, παραμονές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, κατέφυγε στην Αμερική. Η επιστολή του θεωρήθηκε γενναία χειρονομία ενός δημοφιλούς συγγραφέα που μέχρι τότε δεν είχε ανακατευθεί στην πολιτική ζωή της χώρας του.
Γι' αυτό ακριβώς και τον επέλεξε ως ήρωά της η Μπέλερ σε αυτό το μυθιστόρημα. Γιατί επιθυμεί να δείξει ότι «σε ταραγμένους καιρούς, όταν ένα τυραννικό καθεστώς απειλεί την ελευθερία των πολιτών, το να μένεις αμέτοχος και σιωπηλός σημαίνει ότι είσαι συνένοχος με τους τυράννους!»
ΠΗΓΗ: http://www.enet.gr
Ο νομπελίστας συγγραφέας αποφάσισε, το 1936, να καταγγείλει τους ναζί, παρ' ότι του είχαν φερθεί με μεγαλοψυχία και δεν είχαν ρίξει τα βιβλία του στην πυρά…
(ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ)
Μόλις έχει παραδώσει μια ανοιχτή επιστολή προς το γερμανικό λαό όπου καταγγέλλει το καθεστώς των ναζί και η οποία θα δημοσιευθεί τη Δευτέρα. Όμως, παρά το γεγονός ότι πιστεύει πως ο Χίτλερ είναι «ένα λυσσασμένο σκυλί», ακόμα αμφιταλαντεύεται γι' αυτή την απόφαση, που σημαίνει ότι κόβει οριστικά κάθε δεσμό με την πατρίδα του.
Βασισμένη πάνω σε αυτό το ιστορικό γεγονός, όπως το περιγράφει στις σελίδες του ημερολογίου του ο Τόμας Μαν, η γερμανικής καταγωγής Ολλανδή δικηγόρος Μπρίτα Μπέλερ, στο πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Τόμας Μαν. Οι τρεις κρίσιμες μέρες» (μετάφραση Μαργαρίτα Μπονάτσου, εκδόσεις Καπόν), προσπαθεί να ανασυνθέσει την ψυχολογική κατάσταση ενός ανθρώπου που βασανίζεται από ένα δίλημμα.
Από την άλλη, το καθεστώς των ναζί έχει φερθεί με μεγαλοψυχία στο φημισμένο συγγραφέα. Δεν τον έχει τοποθετήσει ανάμεσα στους παρακμιακούς διανοουμένους της Γερμανίας ούτε έχει ρίξει τα βιβλία του στην πυρά. Τον θεωρεί ακόμα έναν στοχαστή που περιφρονεί την πολιτική, όπως είχε ήδη περιγράψει τον εαυτό του ο Μαν στους «Στοχασμούς ενός απολίτικου». Ο συγγραφέας έχει επιλέξει την εξορία, κανείς δεν του απαγορεύει να επιστρέψει στο Μόναχο, μια πόλη της οποίας τις απολαύσεις νοσταλγεί μέσα στην πλήξη της Ελβετίας.
«Έχουμε την τάση να εξηγούμε το παρελθόν με την ιστορική γνώση του παρόντος», λέει η συγγραφέας, εξηγώντας την απόφασή της να ασχοληθεί με το φλέγον ζήτημα της ευθύνης των διανοουμένων στο πρώτο της μυθιστόρημα. Μαχόμενη δικηγόρος και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, η Μπρίτα Μπέλερ δεν είχε ασχοληθεί μέχρι τώρα με τη λογοτεχνία. Ήταν περισσότερο γνωστή ως συνήγορος του Αμπντουλάχ Οτζαλάν, του ηγέτη του κουρδικού ΡΚΚ, για τη δίκη του οποίου έγραψε βιβλίο. Ενώ υπερασπίστηκε και τον Φόλκερτ Βαν Ντερ Γκραφ, τον άνθρωπο που εκτέλεσε τον ακροδεξιό Ολλανδό πολιτικό Πιμ Φόρτουιν, επειδή, όπως είπε στην απολογία του, «θεωρούσε τους μετανάστες μαύρα πρόβατα και χρησιμοποιούσε την προπαγάνδα εναντίον τους για να ανέλθει στην εξουσία». Παράλληλα, ήταν δραστήρια ακτιβίστρια στα ζητήματα της οικολογίας, μέλος των Ολλανδών Πράσινων και επικεφαλής της Greenpeace στην Ολλανδία. Και πέρα από όλα αυτά, λάτρης του έργου του Τόμας Μαν.
Οπότε «Οι τρεις κρίσιμες μέρες» (εκδόσεις ΚΑΠΟΝ) είναι ένα γοητευτικό βιβλίο για τη
Όπως είναι γνωστό, η επιστολή δημοσιεύθηκε τελικά τη Δευτέρα της 3ης Φεβρουαρίου του 1936. Ο Τόμας Μαν θεωρήθηκε ανεπιθύμητος από το Τρίτο Ράιχ και το 1939, παραμονές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, κατέφυγε στην Αμερική. Η επιστολή του θεωρήθηκε γενναία χειρονομία ενός δημοφιλούς συγγραφέα που μέχρι τότε δεν είχε ανακατευθεί στην πολιτική ζωή της χώρας του.
Γι' αυτό ακριβώς και τον επέλεξε ως ήρωά της η Μπέλερ σε αυτό το μυθιστόρημα. Γιατί επιθυμεί να δείξει ότι «σε ταραγμένους καιρούς, όταν ένα τυραννικό καθεστώς απειλεί την ελευθερία των πολιτών, το να μένεις αμέτοχος και σιωπηλός σημαίνει ότι είσαι συνένοχος με τους τυράννους!»
ΠΗΓΗ: http://www.enet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου