Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2015

“Το Μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά”

Richard Flanagan 
Ψυχογιός 2015 

 Της Αργυρώς Μαντόγλου* 

 Το μυθιστόρημα “Το Μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά” που απέσπασε το Βραβείο Booker για το 2014 χαρακτηρίστηκε ως ένα «εξαιρετικά φιλόδοξο» μυθιστόρημα με λυρικές σελίδες, πλήθος αναφορές στη δυτική αλλά και ιαπωνική ποίηση αλλά και με μακάβριες και εφιαλτικές περιγραφές, μια «διαχρονική περιγραφή του πολέμου» -όπως γράφτηκε- αποδίδοντας με τρόπο αποκαλυπτικό οριακές εμπειρίες που μόνο η υψηλή λογοτεχνία είναι σε θέση να μεταφέρουν στους αναγνώστες.
Το κεντρικό θέμα του μυθιστορήματος είναι η ακραία βαρβαρότητα που υπέστησαν οι εκατοντάδες χιλιάδες αιχμάλωτοι πολέμου, συμπεριλαμβανομένων και 13.000 Αυστραλών, στο ιαπωνικό στρατόπεδο, όταν υποχρεώθηκαν να εργαστούν για την κατασκευή του «Σιδηροδρόμου του Θανάτου» που θα συνέδεε την Ταϋλάνδη με τη Βιρμανία το 1943. Ο Τασμανός χειρούργος Ντορίγκο Έβανς και κεντρικός ήρωας είναι ο αναγνωρισμένος αρχηγός των Αυστραλών αιχμαλώτων, μετά τη σύλληψή τους στην Σιγκαπούρη, και είναι αυτός που αναλαμβάνει να τους «συντονίζει» και να τους εμψυχώνει.

Richard Flanagan
Οι αιχμάλωτοι υποχρεώνονται να εργάζονται σκληρά για την κατασκευή του σιδηρόδρομου, όσο άρρωστοι και αδύναμοι κι αν είναι, και καθώς το έργο διαφαίνεται όλο και πιο ανέφικτο οι αιχμάλωτοι μαστιγώνονται και τιμωρούνται όλο και σκληρότερα προκειμένου να ανταποκριθούν στην παράλογη διαταγή του αυτοκράτορα. Έχουν ελάχιστα εργαλεία για να δουλέψουν, ακατάλληλο ρουχισμό, λίγα τρόφιμα, εξαθλιωμένοι και αποδυναμωμένοι αποδεκατίζονται καθημερινά από τη χολέρα και άλλες ασθένειες, ενώ αναγκάζονται να περπατούν δεκατέσσερα μίλια νυχθημερόν, μέσα στη ζούγκλα, προκειμένου να πιάσουν δουλειά: «…ζούσε σαν ζώο, σκεφτόταν σαν ζώο και καταλάβαινε πως αυτό το ζώο ήταν η μόνη ανθρώπινη επιλογή που του άφησαν ποτέ»...
Το “Μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά” είναι ένα επικό, πολυπρόσωπο μυθιστόρημα, όπου με τη δύναμη της γραφής αποδομείται ο πόλεμος και ο έρωτας – οι δυο πυλώνες του μυθιστορήματος. Η γραφή του Φλάναγκαν αγγίζει τα βαθύτερα στρώματα της ανθρώπινης φύσης, η δε δομή του κινείται ανάμεσα σε διάφορους χρόνους, παρακολουθώντας τον ήρωα σε όλα τα στάδια της ζωής του, περιγράφοντας τον εσωτερικό του κόσμο, τις σκέψεις, τα διλλήματα και τα συναισθήματά του, αλλά και όσων τον περιβάλλουν, ακόμα και των Ιαπώνων αξιωματικών – ο ένας παίρνει ναρκωτικά, ο άλλος ηδονίζεται με τους αποκεφαλισμούς και όλοι τρέφουν βαθύ μίσος για τους αιχμαλώτους και λατρεία για τον αυτοκράτορα...
 Το μυθιστόρημα του Richard Flanagan έχει την ποιότητα ενός κλασικού επικού μυθιστορήματος είτε μιλάει για τον πόλεμο, την αιχμαλωσία, είτε περιγράφει τον έρωτα, τη φιλία και την οικογενειακή ζωή, κι αυτό επειδή ο συγγραφέας κατορθώνει να αντλεί το οικουμενικό μέσα από κάθε σκηνή, κάθε ανάμνηση και επεισόδιο. Παρότι οι περιγραφές σοκάρουν και ενίοτε προκαλούν δυσφορία, παρουσιάζει την ακραία βαρβαρότητα ως μέρος της ανθρώπινης φύσης, και την αντιπαραβάλει με το καλό, το ωραίο και το υψηλό που είναι ο έρωτας, η τέχνη και ο συνεχής αγώνας άντλησης νοήματος. Η μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα παραμένει πιστή στην πυκνή σε νοήματα και σε αναφορές γλώσσα του πρωτότυπου, με πλήθος διαφωτιστικές σημειώσεις, απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου. 

* Η ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΝΤΟΓΛΟΥ είναι συγγραφέας και μεταφράστρια

ΠΗΓΗ: http://www.bookpress.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου